Директори Пажӯҳишгоҳи илмӣ-тадқиқотии фарҳанг ва иттилоот Шариф Комилзода иброз дошт, ки гиромидошти об ҳамчун неъмати бебаҳо ҳамеша дар мадди назари олимону донишмандон ва фарҳангшиносон қарор дорад.
Мудири бахши фарҳанги моддии Пажӯҳишгоҳи мазкур Лайлои Носир дар мавзӯи «Гиромидошти об дар афсонаҳои тоҷикӣ» маърӯза пешниҳод намуда, қадри обро чӣ дар афсонаҳои фолклорӣ ва чӣ дар зиндагии имрӯзаи мо хеле баланд арзёбӣ намуд.
Ҳамчунин ходими калони илмии Пажӯҳишгоҳ Акобири Абдулло дар мавзӯи «Корбурди об дар зарбулмасалу мақолаҳои халқӣ», Гулзираи Карим доир ба «Расму ойинҳои марбут ба об дар мисоли ашагулон» ва Гулҳаёи Мадимар «Об дар бовару эътиқоди мардуми Бадахшон» маърӯза намуданд.
Зикр гардид, ки об захираи бузургест, ки воқеияти он ҷаҳону зиндагониро таровату зебоӣ ва сарсабзиву озодагӣ мебахшад. Тоҷикистон аз ҷиҳати захираи об бой буда, қариб 7000 пирях, 155 кӯли гуногунҳаҷм, даҳҳо ҳазор чашмаоби маъданӣ ва обанборҳои зиёд дорад.
Бори аввал ташаббуси Даҳсолаи байналмилалии амалиёти “Об барои ҳаёт, 2005-2015” соли 2003 аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пешниҳод шуда буд. Худи ҳамон сол бо ташаббуси Тоҷикистон Маҷмаи Умумии СММ қатъномаеро қабул намуд, ки тибқи он давраи солҳои 2005 — 2015 ҳамчун Даҳсолаи байналмилалии амал “Об барои ҳаёт” эълон гардид. Баъдан, дар чаҳорчӯби даҳсолаи мазкур Маҷмаи Умумии СММ ташаббуси дигари Тоҷикистонро оид ба Соли байналмилалии ҳамкорӣ дар соҳаи об эълон намудани соли 2013 қабул кард.
Ҳамчунин 21 декабри соли 2016 Маҷмаи Умумии СММ Қатъномаи «Даҳсолаи байналмилалии амал «Об барои рушди устувор», солҳои 2018-2028»-ро бо ҳаммуаллифии 177 кишвари узви СММ қабул намуд. Ин ташаббус оид ба эълони Даҳсолаи байналмилалии амал «Об барои рушди устувор» бори аввал аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни Форуми 7-уми ҷаҳонии об дар Ҷумҳурии Корея ироа шуда буд.
Мутобиқи Қатъномаи мазкур давраи солҳои 2018-2028 ҳамчун Даҳсолаи байналмилаии амал «Об барои рушди устувор» эълон мешавад, ки он аз 22 марти соли 2018 шурӯъ шуда, 22 марти соли 2028 ба анҷом мерасад.
Ба хотири гиромӣ доштани об дар ҷаҳон ҳамасола 22 март Рӯзи ҷаҳонии захираҳои об таҷлил карда мешавад.
Инчунин барои баланд бардоштани қадри об дар Тоҷикистон моҳи августи соли 2013 Конфронси байналмилалии сатҳи баланд оид ба ҳамкорӣ дар соҳаи об ва моҳи июни соли 2015 Конфронси байналмилалии сатҳи баланд оид ба натиҷаҳои татбиқи Даҳсолаи байналмилалии амал “Об барои ҳаёт” баргузор гардида буданд.
Фирӯзаи ДАВЛАТ,
АМИТ «Ховар»